गोबिन्द्र राज तिमिल्सेना,बाजुराः जिल्लामा निगालोबाट उत्पादित गरीएका सामाग्रीहरुको छिमेकी जिल्लाहरुमा माग बढेको छ । जिल्लामा उत्पादन गरीएका निगालोबाट निमार्ण डोको,डालो,सुपा छाप्री लगायत अन्य सामाग्रीहरुको छिमेकी जिल्लामा माग बढ्दै गएको छ । निगालो बाट निमार्ण भएका मात्रै नभई नाम्लो लगायत अन्य सामाग्रीहरुको माग पनि निकैै बढेको छ । बाजुरा जिल्लामा उत्पादन गरीएका डोको,नाम्लो,डालो लगायत सामाग्रीहरुको अहिले छिमेकी जिल्ला हुम्ला,कालीकोट, लगायत चिनमा समेत यि सामाग्रीको माग बढेको छ । माथिल्लो हुम्ला जिल्लाको सदरमुकाम सिमकोट आसपासका नागरिकहरु हिउँदेयाममा जिल्ला बाजुराका विभिन्न स्थानमा पुगी डोको,नामले,डालो खरिद गरेर त्यहाँ लिने गरेका छन।
जिल्लामा उत्पादन गरीएका निगालो लगायत अन्य सामाग्रीहरुमो छिमेकी जिल्लामा माग बढेसंगै जिल्ला बाजुराका मानिसहरु थप उत्साहित भएका छन। हाम्रो जिल्लामा उत्पादन भएका सामाग्रीहरुको पनि छिमेकी जिल्ला लगायत चिनमा समेत माग हुँदा आफुहरु खुसी भएको बाजुराबासीहरुले बताउने गरेका छन। यसले बाजुराबासीलाई थप कामप्रति लगाब बढाउन सहयोग मिल्ने,सबैले डोको,डालो,लगायतका सामाग्रीहरु बनाउन सिको गर्ने कुरामा सहजता मिल्ने यहाँको बासिन्दाको भनाई रहेको छ । जिल्लामा बाजुरामा उत्पादन भएका सामाग्रीहरु छिमेकी जिल्लामा गएर बाजुराको ब्यापारको बारे तथा यहाँका मानिसहरुको कला,सिपको पनि बिकाश गर्नमा सहयोग पुर्याएको छ । जिल्लामा हरेक समयमा सबै ब्यक्तिहरुले बर्खे समयमा लेकतिर भैसी लगेर त्यहि निगलोबाट निर्मित सामाग्रीहरु बुन्ने गरेका छन। जिल्लामा सबैले उत्कृष्ट तथा आर्कषक निगालोका सामाग्रीहरु बनाउने भएका कारणले पनि छिमेकी जिल्लामा यि सामाग्रीहरुको माग भएको पाइन्छ, हेर्दा चिटिक्क खाले,सुहाँउदा तथा भरपर्दो सामाग्रीहरु देखिने हुँदा छिमेकी जिल्लामा यिनिहरुको माग बढीरहेको यहाँका बासीहरुले बताउने गरेका छन ।
हिउँदे तथा बर्खे समयमा कामलाई पनि थाती राखेर घरखर्च चलाउन भएपनि जिल्लामा सबैले निगालोबाट निर्मित सामाग्रीहरु बनाउने गर्दछन्। खाली बसेर समय फाल्नु भन्दा केहि सामाग्रीहरुको निमार्ण गरे खर्च धान्न् सकिने भन्दै यहाँका सबै ब्यक्तिहरुले यस्ता सामाग्रीहरुको निमार्ण गर्ने गर्दछन् । जिल्लामा निमार्ण गरएिका सामाग्रीहरु कतिपयले जिल्ला सदरमुकाममा समेत ल्याएर बेच्ने गरेका छन। तर जिल्लामा मेहेनत गरे अनुसारको फल भने नपाईन ेउनिहरु बताउँछन्, अहिले समय परिर्वतन भएसंग छिमेकी जिल्लाहरुमा पनि माग बढेको हुँदा मेहेनत अनुसारको फल प्राप्त हुने उनिहरुले बताउने गरेका छन् । जिल्लामा उत्पादन भएका सामाग्रीहरु छिमेकी जिल्लाबाट मानिसहरु टाढाको दुरी तीन, चार दिन लगाएर जिल्ला बाजुरामा पुगी यहाँ उत्पादन गरीएका निगालो बाट निर्मित सामाग्रीहरु आफ्नो ठाँउमा लिने गरेको पाइन्छ । बिकट ठाँउ भएका कारण सडकको पनि उचित गुणस्तरीय ब्यबस्था नहुँदा बाजुरामा निमार्ण गरीएका सामाग्री आफ्नो जिल्लामा लिन निकै असहज हुने छिमेकी जिल्लाबाट आएका मानिसहरुले बताउने गरेका छन् ।
बिषेष गरी जिल्लाको बडिमालिका नगरपालिका ७ ढम्कने,रजातोली,त्यस्तै हिमाली,जगनाथ,स्वामिकार्तिक लगायतका ठाँउहरुमा उत्पादन गरएिका सामाग्रीहरुको माग बढी रहेको पाइन्छ । जिल्लाको बडिमालिका नगरपालिका वडा.नं.७ ढम्कनेमा बषर््ोनि डोका,नाम्लो,डालो खरीद गर्नको लागी छिमेकी जिल्लाबाट मानिसहरु आउने गरेको हुन्छन्। ढम्कने भनेजस्तै गुणस्तरीय डोका डालो निमार्ण हुने भएकोले बढीजसो छिमेकी मानिसहरुको चाँसो यहाँ रहेको पाइन्छ । हामीले गाँउमा मेहेनतका साथ उत्पादन गरेका डोको,डालो,नाम्लो गायतका सामाग्रीहरुको छिमेकी जिल्लामा माग बढेको देख्दा खुसी भएको एक जना ढम्कनेका स्थानियले बताएका छन्। गाँउबाट निमार्ण गरीएका धेरै निगालोका सामाग्रीहरु छिमेकी जिल्ला मुगु, हुम्लाको ताक्लाकोट,कालीकोट चिनमा समेत पुगेको ति स्थानियको भनाई रहेको छ ।
जंगलमा पाइने निगालोको चोयाबाट हातले उत्पादन गर्न सकिने परम्परागत डोकोको सरदर मुल्य एक हजार सम्म पर्ने गर्दछ । त्यो पनि डोकोको गुण्स्तर अनुसार बिक्री गर्ने गरीन्छ । जिल्लामा भने सामान्य रुपमा डोको डालोको बिक्री गरीन्छ,कतै पाँच सय,कतै सात सयका दरले उक्त सामाग्री बिक्री गरेको पाइन्छ तर छिमेकी जिल्लाहरुमा पुग्दा यि सामाग्रीहरु एक हजार देखि दुई हजारमा बिक्री हुने गर्दछन् जंगलमा पाइने निगालोको चोयाबाट उत्पादन हुने डोको एकदेखि चार किलोग्रामसम्म हुने गर्छ । डोको बुन्ने सीप भएकालाई बुन्न सजिलो हुने गरेको भए पनि जंगलमा गएर निगालो संकलन गर्न समय लाग्ने र दुःख हुने हुन्छ । निगालो संकलनको लागी पुरै एकदिन जम्मै लाग्ने गर्दछ ।पहिलाको भने जस्तो नजिक निगालो भेटाउन सकिदैन,टाढाटाढा धाउनु पर्ने बाध्यता हुन्छ । जिल्लामा निगालोबाट डोका, डाला, छुन्का, सुप्पा, खार्या, छाप्री, पाथो, थुन्को लगायतका सामग्री
निमार्ण गरीने गरीन्छ । यि निमार्ण गरीएका सबै सामाग्रीहरुको अहिले छिमेकी जिल्लामा माग ह्वात्तै बढेको छ ।
जिल्लाको बिभिन्न ठाँउबाट हुदै हुम्लाको ताँजकोट, अदानचुली गाउँपालिका, सर्केगाड गाउँपालिकाको गिउसीसम्म गायत चिन सम्म यि सामाग्री पुग्ने गरेका छन्। जिल्ला बाजुरामायहि निगालोबाट निमार्ण गरीएका सामाग्रीको बिक्री बाट कतिपयहरुले परवार धाीरहेका छन्। आफैले डोको बुनेर बेचे मनग्य नाफा कमाउन सकिन्छ तर समयको परिर्वतन भएसंगै अहलिेको समयमा बजारमा प्लाष्टिकका डोको, डालो आकारका सामग्री आयात भएका कारण यि परम्परागत सामाग्रीहरुमा असर पर्ने देखिएको छ।