पोखरा — कास्कीको मादी गाउँपालिकाको उपल्लो भेगबाट बगेर मादी नदीमा मिसिने क्यादु खोला पहिरोको कारण शनिबारदेखि थुनिएको छ । दुई अग्ला पहाडबीचको खोंचमा ताल बनेर पहिरोमाथिबाट पानी बगिरहेको छ । हिँडेर जाने बाटो नभएको र हेलिकोप्टरसमेत ल्यान्ड गर्न नमिल्ने भूगोल भएकोले खोलाबाट हुने जोखिम मूल्यांकनमा कठिनाइ भएको छ ।
मादी–१ का वडाध्यक्ष देवीजंग गुरुङका अनुसार शनिबार दिउँसो ठूलो पानी परिरहेको अवस्थामा समेत क्यादु खोलामा पानी बगेको थिएन । कफुचे हिमताल जाने पदमार्गमा पर्ने हुँगुमा क्यादु खोलाको वारी र पारी तीन होटल र भेंडीगोठ छन् । सिक्लेसबाट हुँगु हुँदै पुगिने कफुचे चल्तीको गन्तव्य हो । होटलमा रहेका व्यवसायीले खोला थुनिएकोबारे सिक्लेसमा खबर पु¥याएका थिए । थुनिएको एक घण्टापछि भने थोरै मात्रामा पानी बग्न सुरु गरेको थियो । खोला थुनिएको थाहा पाउनेबित्तिकै मादी नदीको तल्लो तटीय क्षेत्रका स्थानीय र जलविद्युत आयोजनालाई सुरक्षित रहन खबर पु¥याइएको वडाध्यक्ष गुरुङले बताए ।
‘थुनिएर बनेको तालको पानी बिस्तारै बगे पनि एक्कासी फुट्न सक्ने सम्भावना उत्तिकै छ,’ उनले भने, ‘मादी नदी क्षेत्रका बासिन्दा र मादी नदी वरिपरिका हाइड्रोपावर सञ्चालक र त्यहाँ कार्यरत कर्मचारीहरु त्रसित अवस्थामा छन् ।’ गत वर्ष मादीकै क्याबु खोला थुनिएर फुट्दा सोधा लगायतका बस्तीमा क्षति पु¥याएको थियो । थुनिएको क्यादु खोला फुटेर मादीमा मिसिँदा भैंसेसम्म असर पुर्याएउन सक्ने उनले बताए ।
आइतबार होटल व्यवसायीकै टोली हेलिकोप्टरमा पहिरो झरेर खोला थुनिएको स्थलको अवलोकन गरेर फर्किए । व्यवसायी धन गुरुङ (माइला) का अनुसार थुनिएको पानी धमिलो नभइ निलो नै छ । पहिरोमाथिबाट पानी बगिरहेको छ । दुई ठूला–ठूला पहाडको बीचमा गहिरो खोच बनाएर बगेको क्यादु खोलाको शीरनिर ताल बनेको देखिन्छ । ‘ताल जुनबेला पनि फुट्न सक्ने सम्भावना छ,’ उनले भने, ‘ताल टाढाबाट सानो देखिए पनि खोंच बनाएर बनेको ताल भएकोले गहिरो हुन सक्छ ।’
मादी नदीमा सिक्लेस हाइड्रो, अपर मादी हाइड्रो, हिमालयन हाइड्रो सञ्चालनमा छन् भने माद्मी हाइड्रो र सुपर मादी हाइड्रो निर्माणाधीन अवस्थामा छन् । गत वर्ष मादी नदीको बाढीले यी हाइड्रोमा क्षति पुर्याएको थियो ।